Một Góc Nhìn Về Thị Trường Forex

.
Trong bất cứ thị trường nào cũng phải tồn tại hai đối tượng cơ bản để hình thành nên thị trường đó chính là: Người Mua và Người Bán, chính họ tạo ra các hoạt động trao đổi mua bán thông qua mức giá mua bán mà họ đưa ra trong một thời điểm nhất định, trong thị trường FX các đối tượng này rất nhiều và luôn luôn có cho nên nó tạo ra tính thanh khoản tuyệt vời mà không một thị trường nào có được.

Các đối tượng tham gia trên thị trường bao gồm:
Các Ngân hàng trung ương của 174 quốc gia (http://www.bis.org/cbanks.htm), Các ngân hàng thương mại (Commercial Banks- http://www.thebanker.com/Information/The-Banker-Database),
Hàng trăm ngàn tổ chức, các công ty du lịch, các công ty xuất nhập khẩu, ngân hàng đầu tư (Institutions), Hàng ngàn quỹ tương hỗ (Mutual Fund, có thể tham khảo ở đâyhttp://www.investorguide.com/mutual-fund-list.php) và hàng  chục triệu cá nhân (Privates), những người trực tiếp hay gián tiếp tham gia vào các hoạt động mua bán trao đổi tiền tệ của họ cho các mục đích thanh toán hoặc đầu cơ trong cuộc sống thường nhật hàng ngày.

Riêng ở Việt Nam, có hơn chục ngàn tiệm vàng, hơn 100 ngân hàng, hàng ngàn công ty xuất nhập khẩu và du lịch, chính họ trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia trên chính thị trường FX quốc tế. Việt Nam chiếm khoảng 0,0013 % giá trị trao đổi thì các bạn có thể tưởng tượng thị trường này lớn tới cỡ nào? (giá trị GDP của Việt Nam hơn 100 tỷ usd/năm, tính trung bình giao dịch trao đổi với thế giới khoảng 300 triệu usd/ngày) 

Trước đây, khi thị trường FX chưa mấy phát triển các hoạt động mua bán chỉ diễn ra giữa các NHTW, các NHTM với nhau ở khắp nơi trên thế giới thông qua việc mua bán trao đổi, thanh toán các đơn hàng xuất nhập khẩu hay các hoạt động trao đổi tiền tệ từ các hoạt động như đầu tư và du lịch chủ yếu thông qua các mạng giao dịch nội bộ hoặc qua hệ thống Reuter, Bloomberg bằng các hình thức như fax, điện thoại có ghi âm, telex. 

Về cơ bản, thị trường FX là một trò chơi Zero- Sum Game, tức các khoản lời hay thua lỗ sẽ thấy trực tiếp trên các đối tượng mua bán với nhau chứ không có nhà cái. Các hoạt động mua bán trao đổi diễn ra giữa các đối tượng trên thông qua thành phần trung gian kết nối các đối tượng chính là thị trường liên ngân hàng InterBank và các Brokers như:
CME group : http://www.cmegroup.com/
Dukascopy:    http://www.dukascopy.com/
Interactive Broker:  http://institutions.interactivebrokers.com/ibg/main.php
…..có khoảng trên 10 ngân hàng và công ty Broker lớn, đóng vai trò trung gian, hoặc tạo lập thị trường.

Các Broker này chính là trung gian kết nối giá của các đối tượng mua hay bán(NHTW, NHTM, các quỹ đầu tư, các cá nhân) để họ gặp nhau ở một mức giá nào đó, họ đơn thuần chỉ tạo ra các kết nối giao dịch và hưởng lợi trực tiếp từ các mức giá khác biệt trên thị trường (chênh lệch pip) hoặc có thu rất rất ít phí thường chỉ vài usd tùy theo khối lượng giao dịch.

Các mức giá tại thời điểm mua bán đó chính là các mức giá hiện hữu trên thị trường nơi mà có hàng ngàn lệnh mua bán thực hiện trong 1 giây từ khắp nơi trên thế giới các lệnh mua bán này được đưa ra do các chính phủ, các ngân hàng trung ương, các ngân hàng thương mại, các quỹ đầu tư, quỹ đầu cơ, quỹ bảo hộ, các nhà đầu tư cá nhân. Các mức giá sẽ thay đổi rất nhanh chóng do cung cầu và các biến động về kinh tế gây ra. Nói thì hơi khó hiểu, nhưng nếu ai đó có cơ hội nhìn vào hệ thống giao dịch của Reuter, Bloomberg sẽ thấy mức giá này có chút khác biệt, trên màn hình của các hệ thống này hàng ngàn ngân hàng, hàng ngàn quỹ đầu tư đưa ra các lệnh chào mua, chào bán với khối lượng lớn cho các khoản thanh toán của họ theo yêu cầu của khách hàng trên thị trường, mức giá là rất khác biệt, có thể rất cao hoặc thấp hơn nhiều so với giá hiện tại trên thị trường liên ngân hàng Interbank- mức giá mà các nhà đầu tư cá nhân có thể theo dõi trên các website phổ biến (nedania.com, usgold.com, igmarket.com,…). Chính các Broker kết nối các mức giá này lại với nhau tạo thành mức giá trên thị trường liên ngân hàng Interbank, mức giá hiện hữu mà chúng ta thường thấy trên các màn hình giao dịch. 

Với sự tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu bùng nổ một cách nhanh chóng trong thời gian qua khiến cho khối lượng giao dịch trên thị trường FX cũng tăng lên một cách nhanh chóng đáng kinh ngạc từ 1,2 ngàn tỷ 2004, 1,9 ngàn tỷ 2006, 3,2 ngàn tỷ 2007 và gần 4 ngàn tỷ usd trong 2010.

Năm 2010 với giá trị giao dịch gần 4 ngàn tỷ usd/ngày; trong đó 1,5 ngàn tỷ usd liên qua tới các hoạt động trao ngay (Spot), 475 tỷ usd cho các hợp đồng kỳ hạn (Forward),  1,8 ngàn tỷ usd cho các hoạt động hoán đổi tiền tệ (Swap), 300 tỷ cho các hoạt động chuyển đổi quyền lựa chọn và các quyền khác (Options). (Theo Bis.org, 2010).

Sở dĩ có hiện tượng bùng nổ này là do các NNTW và các NHTM kết nối với nhau trong hệ thống Interbank sau đó các đối tượng kết nối này mở rộng hơn cho các quỹ đầu tư và các Broker. Chính các Broker lớn tạo lập một sân chơi cho riêng họ bằng cách thông qua các công ty nhỏ hơn thành lập ra các chi nhánh hay sàn nhỏ hơn để nhắm tới các khách hàng cá nhân (Retail). Thông thường để có 1 công ty hoạt động trong lĩnh vực này chính thì họ phải đăng ký và theo các quy định giám sát nghiêm ngặt của một trong số tổ chức như : (NFA, CFTC -US), (BCSC, CIPF, OSC -Canada), (FSA -UK), (FSA, FFAJ-Japan), (DGCX, DGCC, DFSA -Dubai), (ASIC -Australia), (MAS-Singapore), (FINMA, SFDF, ARIF- Switzerland), (SFC-Hongkong)….

Chính vì muốn mở rộng đối tượng khách hàng nên vào đầu những năm thập niên 90 các công ty môi giới triển khai thêm các hoạt động kinh doanh thứ cấp, tức cho phép kết nối với họ qua các tổ chức nhỏ hơn và cả các nhà đầu cá nhân từ đây thị trường phát triển bùng nổ trong khoảng thời gian từ 1995 tới 2008 có hàng ngàn các công ty dạng này ra đời và hoạt động trên thị trường với các điều kiện dễ dàng.

Nếu như trước đây mức ký quỹ từ ít nhất cho các ngân hàng, các quỹ thường từ 5 đến 10 triệu usd, thì nay giảm xuống chỉ còn vài trăm usd.

Đòn bẩy từ tỷ lệ chỉ có 5:1, 20:1 và cao nhất là 50:1, thì hiện tại có thể lên tới 200:1, ở thời điểm 2007-8 có công ty còn chấp nhận mức 500:1.

Với nhiều sự tiện lợi và hấp dẫn đáng kinh ngạc nên cùng với sự phát triển của thị trường internet toàn cầu nó mang sản phẩm đầu tư này tới khắp mọi ngóc ngách trên thế giới, chỉ cần máy tính kết nối internet, có tài khoản là đã có thể giao dịch ngay lập tức ở mọi lúc mọi nơi. Vấn đề nảy sinh khi các công ty Broker nhỏ ra đời hàng loạt nhưng các quy định chặt chẽ trên thị trường không được kiểm soát khiến cho nhiều người lợi dụng điểm này để kinh doanh bất chính bằng cách thuê mướn địa chỉ IP, mua dữ liệu kết nối giá, mua phần mềm rồi lập nên các công ty Broker để lừa gạt khách hàng như đã từng xảy ra ở US, UK, Swiss, Japan, Asia và cả ở Việt Nam (Refco, Crown, Man, Golden Rock, Vietsec, ….). Hoặc họ kêu gọi nhiều người tham gia nhưng không khuyến cáo, cảnh báo một cách đầy đủ về mức độ rủi ro trên thị trường khiến rất nhiều người thua lỗ, phần lớn số người tham gia sẽ thua lỗ, tỷ lệ này là trên 90%, các khảo sát thực tế cho chúng ta thấy điều đó.  

Kể từ khi có các vụ đổ bể của các công ty lớn trong lĩnh vực này năm 2008, khiến các công ty hoạt động trong lĩnh vực Broker cũng đã bị thu hẹp nhiều và hình thức chuyển tiền trực tiếp vào tài khoản của Broker cũng được xem là vẫn có rủi ro. Hiện nay, hình thức giao dịch này thông qua một ngân hàng trung gian được ưa thích hơn cả vì tính an toàn của nó. Tức các nhà đầu tư thay vì phải chuyển tiền trực tiếp cho các Broker sau khi họ mở tài khoản thì họ có thể chọn một trong các ngân hàng ở Thụy Sỹ để mở tài khoản ngân hàng đồng thời mở tài khoản với các Broker, các giao dịch vẫn được thực hiện bình thường và tài khoản của khách hàng được khấu trừ hàng ngày và theo các lệnh giao dịch như Dukacopy đang thực hiện dịch vụ này. Tham khảo thêm: http://www.dukascopy.com/swiss/english/forex/custodian

Tóm lại, FX là một thị trường lớn nhất và hoàn hảo nhất xét theo nhiều tiêu chuẩn của một thị trường giao dịch. Dù mới trải qua vài năm phát triển nhưng nó thật sự hấp dẫn và thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia. Do nhiều tiện ích như: quy mô vốn linh hoạt, hình thức tham gia đơn giản, sự minh bạch và các biến động rất lớn trên thị trường nên nó mang lại cả cơ hội và tính rủi ro rất cao. Chúng ta chỉ cần hiểu rõ thị trường này một cách chính xác thì có thể tham gia, chứ nó không mang ý nghĩa cờ bạc như một số quy kết của những người đã tham gia nhưng do không hiểu nhiều về nó, dẫn tới thua lỗ rồi kết luận nó là một trò chơi Cờ Bạc như thường thấy trong dư luận ở Việt Nam trong vài năm qua. Thành công hay thất bại do chính khả năng và các quyết định đầu tư của bạn… !
Đặng Hào Quang  

1 nhận xét:

Mời bạn cùng thảo luận.